Muzyczna twórczość awangardowa drugiej połowy XX wieku wiązała się z wielokierunkową refleksją nad muzyką. Przedmiotem analizy niniejszej książki są teksty trzech wybranych przedstawicieli awangardy muzycznej lat pięćdziesiątych XX wieku: Johna Cage’a, Pierre’a Bouleza oraz Karlheinza Stockhausena.

Doświadczeniom warsztatowym, formalnym i stylistycznym tych twórców towarzyszy bogaty zasób wypowiedzi, które posłużyły za punkt wyjścia do zrekonstruowania estetyki nowej muzyki, w szczególności poglądów na dzieło, twórczość i percepcję.

Nie da się zaprzeczyć, że istnieją pomiędzy nimi wewnętrzne związki i podobieństwa: np. w ogólnej dyspozycji myślenia muzycznego, czy w wyjściowej postawie wobec materiału muzycznego i scalających go struktur (pogląd o dekompozycji zastanej rzeczywistości dźwiękowej). Różni ich natomiast sposób dochodzenia do wyobrażonej koncepcji dzieła muzycznego i dźwiękowego uniwersum. Sporo łączy Stockhausena z Johnem Cage’em. Ewolucja stockhausenowskiej koncepcji teoretyczno-estetycznych jest rozwinięciem idei Cage’a.

Stockhausena odróżnia zarówno od Bouleza, jak i od Cage’a rozpiętość jego zainteresowań warsztatowych. Obejmuje ona wszystkie niemal dziedziny nowej muzyki (m.in. techniki kompozytorskie, doświadczenia w zakresie nowych form i struktur, eksperymenty związane z materiałem dźwiękowym, z organizacją czasoprzestrzeni i notacją muzyczną). Książka jest studium fascynującym, pisanym jednak językiem akademickim, niepozbawionym fachowej terminologii.

Teoria i estetyka awangardy muzycznej drugiej połowy XX wieku. Zbigniew Skowron. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. 2013.